Mirasın Mahkeme Yoluyla Satış İhalesi

Mirasın paylaşımı, mirasçılar arasında uzlaşma sağlanamadığında çoğu zaman mahkeme müdahalesini gerektiren bir süreçtir. Miras kalan malvarlığı içinde özellikle taşınmazların (ev, arsa, tarla vb.) bölünememesi hâlinde, bu malların mahkeme kararıyla satışı gündeme gelir.
Bu satış, genellikle ihale (açık artırma) yoluyla yapılır ve elde edilen bedel mirasçılar arasında paylaştırılır.

Aygören Hukuk olarak bu yazımızda, mirasın mahkeme yoluyla satışına ilişkin yasal süreci, ihalenin nasıl yapıldığını, mirasçıların haklarını ve dikkat edilmesi gereken hususları miras avukatı bakış açısıyla ayrıntılı şekilde ele alıyoruz.

1. Miras Mallarının Satışı Nedir?

Miras mallarının satışı, mirasçılar arasında taksim (paylaşım) konusunda anlaşma sağlanamadığı durumlarda mahkeme kararıyla gerçekleştirilen satış işlemidir.
Türk Medeni Kanunu’na göre mirasçılar, mirasın tamamı üzerinde elbirliği mülkiyeti sahibidir. Bu durum, her bir mirasçının tek başına işlem yapamaması anlamına gelir.

Eğer mirasçılar paylaşımda uzlaşamazsa, malların ortak mülkiyeti sürdürülemez. Bu durumda mahkeme, malların satışına karar verebilir.

2. Mirasın Mahkeme Yoluyla Satış Sebepleri

Mirasın mahkeme kararıyla satışına başvurulmasının temel nedenleri şunlardır:

• Mirasçılar arasında paylaşım konusunda anlaşmazlık bulunması,
• Malların bölünememesi (örneğin bir evin paylaştırılamaması),
• Miras mallarının uzun süre ortak mülkiyette kalması nedeniyle değer kaybı riski,
• Paylaşımın ekonomik olarak imkânsız veya masraflı hâle gelmesi.

Bu hallerde mirasçılardan biri, mahkemeye başvurarak ortaklığın giderilmesini ve satış yoluyla paylaşımı talep edebilir.

3. Satış Talebinin Hukuki Dayanağı

Mirasın satışına ilişkin hükümler Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Mirasçılardan biri, TMK m.642 ve devamı hükümleri gereğince ortaklığın giderilmesi (izale-i şuyu) davası açabilir.

Mahkeme, malın niteliğine göre aynen taksim (bölüştürme) veya satış yoluyla paylaşım yöntemlerinden birine karar verir. Bölünemeyen mallarda satış zorunludur.

4. Görevli ve Yetkili Mahkeme

Mirasın mahkeme yoluyla satışına ilişkin davalar, Sulh Hukuk Mahkemesi'nde açılır.
Yetkili mahkeme, satılacak taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir.

Taşınmazların satışı genellikle icra dairesi aracılığıyla açık artırma yöntemiyle yapılır.

5. Satış Süreci Nasıl Başlar?

1. Mirasçılardan biri Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvurarak ortaklığın giderilmesi talebinde bulunur.
2. Mahkeme, mirasın paylaşımını sağlamak üzere dava açıldığını tespit eder.
3. Satılacak malın değerinin tespiti için bilirkişi görevlendirilir.
4. Değer tespiti sonrası mahkeme, satışın ihale yoluyla yapılmasına karar verir.

6. Mirasın Satışında İhale Süreci

Miras mallarının satışı, genellikle icra müdürlüğü tarafından yürütülür. Satış iki aşamalı açık artırma şeklinde yapılır:

• Birinci artırma: Belirlenen değer üzerinden yapılır; teklif belirli bir orana ulaşmazsa satış gerçekleşmez.
• İkinci artırma: Daha düşük oranlı tekliflerle satış yapılabilir.

İhaleye hem mirasçılar hem de üçüncü kişiler katılabilir. En yüksek teklifi veren kişi, mahkeme onayıyla malı satın alır.

7. Satıştan Elde Edilen Bedelin Paylaştırılması

Satış tamamlandıktan sonra elde edilen bedel, mirasçıların yasal pay oranlarına göre paylaştırılır.
Satış bedelinden önce şu kalemler düşülür:

• Satış masrafları,
• İhale giderleri,
• Varsa terekeye ilişkin borçlar.

Kalan tutar, mirasçıların payları doğrultusunda ödenir.

8. Mirasçıların Hakları ve İtiraz Yolları

Mirasçılar, satış sürecinde çeşitli haklara sahiptir:

• İhaleye katılma hakkı: Mirasçılar da alıcı olarak ihaleye katılabilir.
• Değer tespitine itiraz hakkı: Bilirkişi değerine veya satış şartlarına itiraz edilebilir.
• İhalenin feshi talebi: Usulsüzlük veya yolsuzluk şüphesi varsa ihalenin feshi istenebilir.

İtirazlar, satış işlemini yapan İcra Hukuk Mahkemesi tarafından değerlendirilir.

9. Mirasın Satışında Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Satış öncesi miras paylarının doğru belirlenmesi gerekir.
• Değer tespiti raporu mutlaka incelenmeli, düşük bedel tespitine itiraz edilmelidir.
• İhale sürecinde hak kaybı yaşamamak için bir miras avukatı ile çalışılması önerilir.
• Mahkeme süreci tamamlanmadan mallar üzerinde işlem yapılmamalıdır.

10. Avukat Desteğinin Önemi

Mirasın mahkeme yoluyla satış ihalesi, hem usul hem de maddi hukuk açısından teknik bilgi gerektiren bir süreçtir.
Yanlış başvuru, sürenin kaçırılması veya değer tespitine zamanında itiraz edilmemesi, mirasçıların önemli kayıplar yaşamasına neden olabilir.

Bu nedenle, sürecin miras hukuku alanında uzman bir avukat tarafından yürütülmesi büyük önem taşır.
Aygören Hukuk olarak, mirasın paylaşımı, satış ihalesi ve ortaklığın giderilmesi davalarında müvekkillerimize profesyonel destek sunmaktayız.

SONUÇ

Mirasın mahkeme yoluyla satış ihalesi, mirasçılar arasında paylaşımın uzlaşma yoluyla sağlanamadığı durumlarda başvurulan adil bir yöntemdir.
Bu süreçte malların gerçek değerinde satılması ve payların doğru dağıtılması, mirasçıların menfaatlerinin korunması açısından önemlidir.

Konya avukat kadromuzla Aygören Hukuk olarak, mirasın satışına ve paylaşımına ilişkin tüm hukuki süreçleri titizlikle yürütüyor, müvekkillerimizin haklarını koruyoruz.

Sıkça Sorulan Sorular

1. Mirasın mahkeme yoluyla satışı için kim dava açabilir?
Mirasçılardan herhangi biri, paylaşımın sağlanamadığı durumlarda Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvurarak satış talebinde bulunabilir.

2. Satış sadece taşınmazlar için mi geçerlidir?
Hayır. Tüm tereke malları, taşınır veya taşınmaz fark etmeksizin satışa konu olabilir.

3. İhaleye kimler katılabilir?
Hem mirasçılar hem de üçüncü kişiler ihaleye katılabilir.

4. Satıştan elde edilen para nasıl paylaştırılır?
Satış bedeli, masraflar düşüldükten sonra mirasçıların yasal pay oranlarına göre dağıtılır.

5. Avukat desteği gerekli midir?
Evet. İhale sürecinde yapılacak usul hataları geri dönülemez sonuçlar doğurabilir. Konya miras avukatı desteğiyle sürecin profesyonel yürütülmesi hak kaybını önler.