Trafik Kazalarında Manevi Tazminat Talebi - Konya Sigorta Hukuku


Trafik Kazalarında Manevi Tazminat Talebi
Ülkemizde her yıl binlerce trafik kazası meydana gelmekte, bu kazalar maddi kayıpların yanı sıra ciddi manevi zararları da beraberinde getirmektedir. Özellikle can kaybı ve ağır yaralanma ile sonuçlanan trafik kazaları, mağdurlar ve yakınları üzerinde derin izler bırakmaktadır. Bu yazımızda, trafik kazalarından kaynaklanan manevi tazminat taleplerini, hukuki dayanaklarıyla birlikte detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Konya merkezli Aygören Hukuk Bürosu olarak, başta iş hukuku, aile hukuku ve sigorta hukuku olmak üzere, trafik kazalarına ilişkin manevi tazminat davalarında da müvekkillerimize profesyonel danışmanlık ve avukatlık hizmeti sunmaktayız.
Manevi Tazminat Nedir?
Manevi tazminat; haksız fiil sonucu kişinin uğramış olduğu elem, keder, üzüntü gibi manevi zararların telafisini amaçlayan bir tazminat türüdür. Özellikle trafik kazaları gibi öngörülemez olaylar sonrasında mağdurların ruhsal bütünlüğünde ciddi zararlar meydana gelebilmektedir. Bu zararların, maddi bir karşılık ile hafifletilmesi, hukuk sistemimizde manevi tazminat yoluyla sağlanmaktadır.
Türk Borçlar Kanunu’nun 58. maddesi uyarınca; beden bütünlüğü zarar gören, ağır bir travma yaşayan ya da yakınını kaybeden kişilere, olayın ağırlığına göre manevi tazminat ödenmesi mümkündür.
Trafik Kazalarında Manevi Tazminat Talep Edebilecek Kişiler
Trafik kazası sonucu manevi tazminat talebi, kazanın sonuçlarına bağlı olarak farklı kişilere tanınmaktadır:
- Yaralanmalı Trafik Kazalarında: Yaralanan kişi, kendi ruhsal ve bedensel bütünlüğünün zedelenmesi nedeniyle manevi tazminat talebinde bulunabilir. Ağır bedensel zarar söz konusu ise mağdurun yakınlarının da manevi tazminat davası açma hakkı doğar.
- Ölümlü Trafik Kazalarında: Vefat eden kişinin anne, baba, eşi ve çocukları gibi yakınları, kayıpları nedeniyle yaşadıkları manevi acının telafisi amacıyla manevi tazminat talep edebilir.
Manevi Tazminat Taleplerinde Sorumlu Taraflar Kimlerdir?
Manevi tazminat talepleri, kazaya neden olan taraflara karşı ileri sürülebilir. Bu kişiler şunlar olabilir:
- Kazaya Sebep Olan Araç Sürücüsü
- Araç Sahibi
- Aracın İşleteni (Ticari işletmelerde sorumluluk doğabilir)
Bununla birlikte, Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası genel olarak yalnızca maddi zararları kapsamaktadır. Ancak, poliçede manevi zararlar için ek teminat alınmışsa, sigorta şirketi de bu kapsamda sorumlu tutulabilir. Bu durumda, poliçedeki teminat limitleri dahilinde sigorta şirketine karşı manevi tazminat davası açılabilir.
Manevi Tazminat Davalarında Görevli ve Yetkili Mahkemeler
- Görevli Mahkeme: Manevi tazminat talepli davalarda kural olarak Asliye Hukuk Mahkemeleri görevlidir. Ancak, dava sigorta şirketine yöneltiliyorsa ve poliçede ek teminat varsa, görevli mahkeme Asliye Ticaret Mahkemesi olacaktır.
- Yetkili Mahkeme: 6100 sayılı HMK’nın 16. maddesi uyarınca; haksız fiilin işlendiği yer, zarar görenin yerleşim yeri veya davalının yerleşim yeri mahkemeleri yetkilidir. Bu kapsamda, örneğin Konya’da meydana gelen trafik kazalarında, Konya mahkemeleri yetkili olacaktır.
Manevi Tazminat Miktarı Nasıl Belirlenir?
Manevi tazminat, kişinin yaşadığı acı ve elem göz önünde bulundurularak belirlenir. Yargıtay içtihatlarına göre, tazminat bir zenginleşme aracı olamaz. Tazminat miktarının tespiti sırasında dikkate alınan bazı unsurlar şunlardır:
- Trafik kazasının oluş şekli ve ağırlığı
- Tarafların kusur oranları
- Mağdur ve sorumluların sosyal ve ekonomik durumları
- Olayın etkileri ve sonuçları
Trafik Kazalarında Zamanaşımı Süreleri
Trafik kazalarından kaynaklı manevi tazminat taleplerinde de zamanaşımı süreleri önemlidir. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 109. maddesi uyarınca;
- Kazazedenin zararı ve sorumluyu öğrendiği tarihten itibaren 2 yıl,
- Her durumda kazanın gerçekleştiği tarihten itibaren 10 yıl içinde dava açılması gerekmektedir.
Ancak trafik kazası aynı zamanda suç teşkil ediyorsa ve ceza kanununda daha uzun bir zamanaşımı süresi öngörülmüşse, bu süre manevi tazminat taleplerine de uygulanır. Yargıtay kararları doğrultusunda, haksız fiilin suç oluşturması halinde ceza zamanaşımı süresi dikkate alınmaktadır. Ceza soruşturması başlatılmamış olsa bile, olay suç niteliği taşıyorsa uzamış ceza zamanaşımı süresi devreye girer.
Dava Şartı Olarak Arabuluculuk Süreci
Trafik kazalarına bağlı olarak yalnızca manevi tazminat davası açılıyorsa, dava şartı olan arabuluculuk süreci zorunlu değildir. Ancak, dava sigorta şirketine yöneltilmişse ve ticari mahiyette bir dava söz konusuysa, arabuluculuğa başvuru dava şartıdır. Bu aşama tamamlanmadan dava açılması durumunda, mahkeme davayı usulden reddedecektir.
Sonuç ve Değerlendirme
Trafik kazaları, mağdurlar ve yakınları üzerinde hem fiziksel hem de psikolojik etkiler bırakmaktadır. Türk hukuk sisteminde, bu zararların telafisi için manevi tazminat talepleri önemli bir yer tutar. Konya’da faaliyet gösteren Aygören Hukuk Bürosu olarak, trafik kazaları sonrası manevi tazminat taleplerinde müvekkillerimize etkin ve çözüm odaklı bir hizmet sunmaktayız. Alanında uzman Konya avukatları ile sürecin en başından en sonuna kadar profesyonel destek vermekteyiz.
Trafik kazası sonrası manevi tazminat talebi hakkında detaylı bilgi almak ve hukuki destek için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
📞 İletişim: www.aygorenhukuk.com
📍 Konya merkez ofisimizde yüz yüze görüşme imkânı sunuyoruz.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Trafik kazasında manevi tazminat davasını kimler açabilir?
Yaralanan kişi veya vefat durumunda ölen kişinin yakınları (anne, baba, eş, çocuklar).
2. Manevi tazminat davası hangi sürede açılmalı?
Zarar ve sorumlunun öğrenildiği tarihten itibaren 2 yıl, her halükarda 10 yıl içinde.
3. Sigorta şirketi manevi tazminattan sorumlu mudur?
Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası genel şartlarında kapsam dışıdır, ancak poliçede ek teminat varsa sorumludur.
Hazırlayan:
Av. Yağmur KORKMAZ AYGÖREN
Konya - 2025